Het begint bij je roots
En wie ben jij? Een casual vraag. Simpel te beantwoorden. Maar niet voor mij. Bij mij veroorzaakt het standaard eventjes kortsluiting in mijn hoofd. Net zo goed als de vraag ‘waar kom je vandaan?’ Ik vind het ingewikkeld om erop te antwoorden. Wat bedoelen ze ermee? Wat willen ze eigenlijk echt weten? Welk specifiek element gaf aanleiding voor deze vraag? Mijn accent? Mijn uiterlijk? Mijn (meestal gevat maar on top) antwoord?
Misschien is er in de meeste gevallen helemaal geen specifieke aanleiding en zouden ze dat aan iedereen vragen die op dat moment in die gegeven situatie voor hen staat. Misschien maak ik het te complex en denk ik er teveel over na. Want een Belgisch accent in Nederland met een Aziatische uiterlijk is toch al lang niet zo bijzonder meer.
Waar mijn verhaal begint is niet zo relevant. En om eerlijk te zijn: ook nog steeds onduidelijk ook voor mij. Want hoewel ik van jongs af aan weet dat ik geadopteerd ben en ik mijn biologische moeder al altijd heb gekend, zijn de de omstandigheden waarin de adoptie plaats hebben gevonden en de reden waarom ik ben afgestaan en aangenomen ben, mij niet bekend.
Waar ik ooit de behoefte had om het allemaal te weten maar geremd werd door gebrek aan moed en zelfbewustzijn, is die nu vervaagd om plaats te maken voor acceptatie. Inclusief de – overigens heel normale – vragen: wie ben je en waar kom je vandaan.
De oversteek
Ik begrijp dat ik een bootvluchteling ben. Een van de laatsten toen de oorlog in Vietnam officieel al geëindigd was. Samen met mijn biologische moeder en mijn dito nicht zijn we van Vietnam per boot naar Maleisië gevaren. Ik stel me voor dat we eerst in een soort prauw werden gezet samen met de enkele reisspullen die een jong-volwassen vrouw van 19 jaar met 2 kleine kinderen kan dragen, uitgezwaaid door een biologische oma en opa en misschien nog wat familieleden die ons naar een onzekere toekomst zwaaiden maar hoopvol waren in hun harten. Of misschien werden we heimelijk in het midden van de nacht en in een donker steegje vaarwel gekust om ons zo de beste kans op een toekomst te geven.
Hoe het ook gebeurd is, we hebben de oversteek gemaakt op een van de grotere boten, volgestouwd met 10 000 andere vluchtelingen en in – naar van horen vertellen – mensonterende omstandigheden. De boot moest wegens een enorme storm ergens bij een eiland halverwege Vietnam en Maleisië aanleggen. Voor onbeperkte tijd. Zonder genoeg drinkwater aan boord en veel te veel mensen in onhygiënische omstandigheden.
In Maleisië aangekomen werden we doorgesluisd naar een van de vluchtelingenkampen, waar we alle 3 ter adoptie werden aangeboden. De opoffering die mijn biologische moeder en haar familie maakten aan het begin van mijn leven, begon zijn vruchten af te werpen. We werden alle 3 door een andere Belgische familie geadopteerd. Hence: mijn Belgische tongval. Ik moet toen ongeveer 1,5 jaar oud zijn geweest.
De wereld rond
Vanaf dan ben ik met mijn ouders meegereisd, want als geoloog/bodemkundige aan het werk voor Ambabel, (Ambassade de Belgique), reisden we de wereld af – al valt dat in aantal landen wel mee. We woonden in Kuala Lumpur en Petaling Jaya – waar mijn broer is geboren in Maleisië. Ik herinner me in dat huis een grote hal met veel licht en een overloop met spaken in de reling. En een grote trap met de eerste treden die uitwaarden om de bocht te vormen. Het schijnt dat ik mijn broertje in de buggy er van boven af heb geduwd. Hij overleefde het gelukkig.
Na Maleisië zijn we naar Rwanda verhuisd waar ik tot het begin van de genocide tegen de Tutsi’s ben opgegroeid en waar ik de meest levendige herinneringen aan heb. En net als elk ander gezin gingen ook wij elk jaar op vakantie. Maar in plaats van Spanje, Frankrijk of de camping, kwamen wij 2 maanden lang naar Belgie om familie en vrienden terug te zien. Tijdens die periode zag ik ook mijn biologische moeder – die toen gekend stond als ‘tante’. Tijdens die vakantieperiodes kreeg ik te maken met zomertijden en dat het licht bleef tot soms wel midden in de nacht (tenminste, dat gevoel had ik). Want dat vond ik toch wel een van de dingen waar ik het meest aan moest wennen, hoe schril in contrast was dat in vergelijking met Rwanda, een land dat midden op de evenaar ligt en waar het om 6 uur ’s ochtends licht wordt en 6 uur ’s avonds donker is. Het hele jaar door.
Anders
In tegenstelling tot mijn intens beleefde kinderjaren in Rwanda, leek het of ik mijn puberjaren in Belgie doorging met nergens vaste voet aan grond. Ik deed alsof het mij niets deed – en deels geloofde ik het ook. Maar onbewust wilde ik er toch bij horen – net als iedereen. Maar ja, ik was anders. Ik was interessant. En daarom hoorde ik er nooit echt bij. Die toebedeelde status leek mij vrij vlot af te gaan. Want in de tussentijd had ik geleerd voor mij op te komen en had ik vaardigheden opgedaan om ‘het spel te spelen’ door mij sociaal wenselijk op te stellen en mij te ontplooien tot een zelfstandig en onafhankelijk persoon. Maar dat was alleen de buitenkant. De waarheid was dat ik nooit ontdekt heb wie ‘mezelf’ dan werkelijk was. Het heeft tijd gekost om tot dat besef te komen en daar achter te komen. Maar gedurende die tijd heb ik een schat aan ervaringen mogen opdoen die ik graag omzet in inzichten, adviezen en plannen die jou verder helpen. Die misschien iets in een ander licht zet, gezien door een ander perspectief. Want als er 1 ding is waar ik achter ben: we zijn allemaal ‘anders’.
Ben je nieuwsgierig geworden naar wat ik hiervan heb meegenomen en hoe het jou kan helpen? Struin dan door mijn Reads. Het zijn inkijkjes in hoe ik de wereld zie waarin jij je heel waarschijnlijk ook wel in kunt herkennen. Of die je misschien wel een ander perspectief geven. Happy reading!
Leave A Comment