WAAROM JIJ NOG NIET BENT BEGONNEN MET BELEGGEN

Wat houdt ons écht tegen om de stap naar beleggen te zetten en wat kan ons echt vooruit helpen? Zoom mee in op de mentale drempels en hoe ze te overkomen.

Terwijl spaarrekeningen nauwelijks rente opleveren en inflatie ons spaargeld langzaam opeet, blijven de meesten aan de zijlijn staan. Maar waarom? Het antwoord ligt niet in complexe financiële theorieën, maar in simpele menselijke psychologie en een handvol praktische obstakels die makkelijker op te lossen zijn dan je denkt.

Voorbeeld: Stel je bent 25 jaar en begint met €100 per maand te beleggen. Na 40 jaar heb je, met een gemiddeld rendement van 7%, meer dan €260.000. Dezelfde €100 per maand op een spaarrekening? Ongeveer €50.000. Het verschil van €210.000 is de prijs die je betaalt voor het niet overwinnen van een paar mentale en praktische hobbels.

DE 7 GROOTSTE BELEMMERINGEN

  • Verliesangst: “Wat als ik alles kwijtraak?”

  • Analyse-paralyse: Het Perfecte Moment Bestaat Niet

  • Het “Dit is niets voor mij” syndroom

  • De Startkapitaal-mythe: “Ik heb te weinig geld”

  • Platform-paralysis: Een overweldigende keuze

  • Tijdgebrek: “Ik heb geen tijd om de markt te volgen”

  • De spaarcultuur: “Sparen is veilig”

Heel waarschijnlijk herken jij je in veel – zoniet alle – bovenstaande punten. En dat is precies de reden waarom nog steeds maar een klein percentage bewust met beleggen bezig is en we zo’n enorme kans laten liggen. Want na gesprekken met honderden mensen en jaren van onderzoek naar beleggingsgedrag, zijn het deze 7 hoofdbelemmeringen die steeds terugkomen.

Voorbeeld:
Stel je voor: je bent 25 jaar en begint met €100 per maand te beleggen. Na 40 jaar heb je, met een gemiddeld rendement van 7%, meer dan €260.000. Dezelfde €100 per maand op een spaarrekening? Ongeveer €50.000. Het verschil van €210.000 is de prijs die je betaalt voor het niet overwinnen van een paar mentale en praktische hobbels.

BELEMMERING #1. VERLIESANGST: “WAT ALS IK ALLES KWIJTRAAK?”

Dit is de grote boosdoener. De gedachte aan geld verliezen houdt meer mensen tegen dan welke praktische belemmering ook. Het is evolutionair ingebakken: verliezen voelt altijd zoveel zwaarder als winnen voelt.

En juist hier zit de denkfout. Veel mensen zien het risico van beleggen wel, maar het risico van níét beleggen niet. Inflatie is een stille dief die jaar na jaar de koopkracht van je spaargeld vermindert. Een spaarrekening met 0,1% rente terwijl de inflatie 3% is? Dan verlies je elk jaar 2,9% koopkracht. Dat is gegarandeerd verlies, niet kans op verlies.

De grootste les was inzien dat mijn ‘veilige’ keuze voor een spaarrekening me eigenlijk duizenden euro’s kostte. Inflatie is een langzame maar zekere manier om geld te verliezen.

BELEMMERING #2. ANALYSE-PARALYSE: HET PERFECTE MOMENT BESTAAT NIET

“Ik ga beleggen zodra ik alles begrijp.”
“Eerst wil ik alle aandelen analyseren.”
“De markt staat hoog, ik wacht op een dip.”

Klinkt bekend? Deze analyse-paralyse houdt mensen maandenlang, soms jarenlang vast in de onderzoeksfase. Ze lezen boeken, volgen cursussen, analyseren grafieken, maar ondernemen nooit actie. Het ironische? Hoe meer je leert, hoe overweldigender het wordt.

Een random voorbeeld: Tim uit Rotterdam begon vijf jaar geleden met onderzoek naar beleggen. Hij kan nu elk financieel rapport lezen en heeft alle grote beleggingsboeken verslonden. Zijn beleggingsportefeuille? Nog steeds €0. Zijn collega die twee jaar geleden simpelweg €50 per maand in een wereldindexfonds begon te stoppen? Zit nu op enkele duizenden euro’s winst.

De waarheid is hard maar simpel: tijd in de markt verslaat timing van de markt. Altijd.

De beste tijd om te beginnen met beleggen was 20 jaar geleden. De op een na beste tijd is vandaag.

BELEMMERING #3. HET “DIT IS NIETS VOOR MIJ” – SYNDROOM

Beleggen heeft een imago probleem. Veel mensen denken dat het alleen weggelegd is voor mannen die verstand hebben van economie, daar diploma’s voor hebben en die hele dagen naar schermen met cijfers staren. Dit beeld is compleet achterhaald.

Onderzoek toont keer op keer aan dat gewone mensen die simpelweg maandelijks geld in brede indexfondsen stoppen, beter presteren dan 90% van de professionele fondsbeheerders. Warren Buffett, bekend als de meest succesvolle belegger aller tijden, raadt gewone mensen aan om precies dit te doen: investeren in laagskosten indexfondsen en geduld hebben.

Je hebt geen MBA nodig. Je hoeft geen bedrijfsrapporten te kunnen lezen. Je hoeft niet te weten wat een price-to-earnings ratio is. Je hebt alleen de discipline nodig om elke maand geld opzij te zetten en het lange termijn te laten groeien.

Warren Buffett, gekend als de meest succesvolle belegger aller tijden, raadt gewone mensen aan om precies dit te doen: investeren in laagskosten indexfondsen en… geduld hebben. Je hebt geen MBA nodig. Je hoeft geen bedrijfsrapporten te kunnen lezen. Je hoeft niet te weten wat een price-to-earnings ratio is. Je hoeft alleen de discipline te hebben: om elke maand geld opzij te zetten en het lange termijn te laten groeien, of je aan je plan te houden.

BELEMMERING #4. DE STARTKAPITAAL MYTHE

“Beleggen is voor rijke mensen.” Dit is misschien wel de grootste mythe van allemaal. Bij Nederlandse brokers zoals DeGiro kun je al voor €1 beginnen met ETFs. BUX Zero laat je zelfs gratis beleggen in geselecteerde ETFs.

Het gaat niet om hoeveel je hebt, maar om wanneer je begint en hoe consistent je bent. Iemand die vanaf z’n 20e elke maand €25 belegt, eindigt met meer geld dan iemand die vanaf z’n 40e elke maand €100 belegt. Compound interest is zo krachtig dat vroeg beginnen belangrijker is dan veel beginnen.

Check onderstaande visualisatie

BELEMMERING #5. PLATFORM-PARALYSIS: DE OVERWELDIGENDE KEUZE

Open de website van een willekeurige broker en je wordt bestookt met termen als “turbo’s”, “opties”, “futures”, “forex”, “CFDs”. Voor beginners voelt het alsof je een vliegtuig moet besturen terwijl je net je rijbewijs hebt gehaald.

De oplossing? Negeer 95% van wat je ziet. Voor de meeste mensen zijn alleen ETFs (Exchange Traded Funds) relevant. Meer specifiek: wereldwijd gespreide indexfondsen zoals VWRL of NT World. Dat is het. De rest is ruis.

Moderne platforms maken het ook steeds eenvoudiger. Apps zoals BUX of Trade Republic zijn ontworpen voor beginners en verbergen bewust de complexere producten totdat je er klaar voor bent.

Aanbevolen beginners-ETFs:

  • VWRL: Vanguard FTSE All-World (4.000+ bedrijven wereldwijd)
  • NT World: Northern Trust World (lage kosten, 1.600+ bedrijven)
  • IWDA: iShares Core MSCI World (ontwikkelde markten)

BELEMMERING #6. TIJDGEBREK

Hier zit een fundamentele misvatting. Mensen denken dat beleggen betekent dat je dagelijks koersen moet checken, nieuws moet volgen, en constant beslissingen moet nemen. Voor actieve traders geldt dat misschien, maar voor slimme langeretermijnbeleggers niet.Passief beleggen in indexfondsen vereist na de initiële setup misschien vijf uur per jaar. Je stelt een automatische overschrijving in, koopt elke maand hetzelfde indexfonds, en laat het groeien.Geen gepieker over welk aandeel te kopen, geen zorgen over marktschommelingen, geen tijd verspillen aan nieuws dat toch niets toevoegt aan je langetermijnrendement.

BELEMMERING #7. DE SPAARCULTUUR

We zijn opgegroeid met het idee dat sparen deugdzaam is en beleggen gokken. Onze ouders konden nog 4-5% rente krijgen op hun spaarrekening, waardoor sparen toen inderdaad een redelijke strategie was. Die tijden zijn voorbij.

Met rentes van 0-2% en inflatie van 2-4% is sparen nu een gegarandeerde manier om koopkracht te verliezen. Beleggen in een gediversifieerde portefeuille is paradoxaal genoeg veiliger geworden dan geld op een spaarrekening laten staan.

Dit betekent niet dat al het spaargeld belegd moet worden. Een buffer van 3-6 maanden uitgaven op de spaarrekening is verstandig. Maar geld dat de komende 5+ jaar niet nodig is? Dat kan beter groeien in de aandelenmarkt dan wegkwijnen op een spaarrekening.

DE ECHTE KOSTEN VAN UITSTELLEN

Elke maand dat je uitstelt met beleggen, kost je geld. Niet alleen het rendement dat je misloopt, maar ook de compound interest over die gemiste rendementen. Het is een exponentieel effect dat zich over decennia opbouwt tot enorme bedragen.

Een 25-jarige die tot z’n 30e wacht met beleggen, mist niet alleen vijf jaar rendement, maar ook 35 jaar compound interest over die gemiste rendementen. Dat kan het verschil zijn tussen comfortabel met pensioen gaan of tot je 70e moeten doorwerken.

Wil je weten hoe je deze belemmeringen kunt overwinnen? Lees de artikelen waarin we dieper duiken in elk van deze belemmering.

Voor dit artikel heb ik me laten inspireren door inzichten uit diverse bronnen, zoals Warren Buffet Indexfonds aanbeveling: Berkshire Hathaway Annual Letters to Shareholders (2013, 2016, 2020), CBS: inflatie vs. spaarrente (2020-2024).

VEELGESTELDE VRAGEN in een NOTENDOP

Hoeveel geld heb je nodig om te beginnen?

Bij Nederlandse brokers kun je al starten vanaf €1. DeGiro biedt een kernselectie van gratis ETFs, BUX Zero laat je gratis beleggen in geselecteerde fondsen. Het gaat niet om het bedrag waarmee je start, maar om de consistentie waarmee je doorgaat.

Is beleggen niet gewoon gokken?

Gediversifieerd beleggen in indexfondsen verschilt fundamenteel van gokken. Bij gokken hangt de uitkomst af van toeval. Bij beleggen koop je eigendom in honderden bedrijven wereldwijd en profiteer je van economische groei en innovatie op lange termijn.

Wat als de markt crasht nadat je begint?

Markten fluctueren, maar herstellen historisch altijd op lange termijn. Door maandelijks te beleggen koop je automatisch meer aandelen wanneer prijzen laag zijn. Voor langetermijnbeleggers zijn crashes koopkansen, geen catastrofes.

Welk platform is het beste voor beginners?

Voor beginners zijn BUX Zero (gratis ETFs), DeGiro (kernselectie gratis), of Trade Republic (€1 per transactie) goede opties. Ze zijn gebruiksvriendelijk en hebben lage kosten. Kies er één en begin – je kunt later altijd overstappen.

WAT HOUDT JE NOG TEGEN?

Want het goede nieuws is: al deze belemmeringen zijn overkomelijk. Hoewel ze  groot en ingewikkeld voelen, zijn het eigenlijk praktische problemen met dito oplossingen. De eerste stap is het erkennen dat deze mentale barrières bestaan en het beseffen dat miljoenen ‘gewone’ mensen wereldwijd succesvol beleggen zonder speciale kennis of vaardigheden.

De eerste stap is dus niet het lezen van nóg een boek of het analyseren van nóg meer opties. De eerste stap is simpelweg beginnen, zelfs met maar €20 per maand. Momentum overwint weerstand; zodra je begint, verdwijnen veel van deze belemmeringen als sneeuw voor de zon.

Concreet stappenplan

  1. Kies een broker (DeGiro, BUX Zero, of Trade Republic)
  2. Open een account (vaak gekoppeld aan een test)
  3. Stel een plan op, bv een periodieke overschrijving in te stellen
  4. Koop een wereldwijd indexfonds (VWRL of NT World) of ETF of…
  5. Negeer dagelijkse koersschommelingen
  6. Hou je aan je plan

Belangrijke aandachtspunten: Beleg alleen geld dat je kunt missen | Verwacht schommelingen – dit is normaal | Bij grote bedragen: overweeg professioneel advies

Bronnen

  • SPIVA Europe Scorecard – S&P Dow Jones Indices
  • Vanguard Research: The case for index fund investing
  • CBS Nederland – Inflatie statistieken
  • AFM – Beleggen voor particulieren